Menu główne:
Zakład Historii Filozofii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego i współpracująca z nim Fundacja Historii Filozofii Polskiej zapraszają pracowników naukowych zajmujących się badaniem polskiego dziedzictwa filozoficznego oraz wszystkich zainteresowanych poznaniem owego dziedzictwa do udziału w VII Seminarium Historyków Filozofii Polskiej, dwudniowej naukowej konferencji, która odbędzie się w Uniwersytecie Warszawskim, w dniach 22 i 23 września 2014 roku, i poświęcona będzie „romantyzmom polskim”.
Romantyzm pierwszej połowy XIX wieku jest tą „formacją kultury polskiej” (określenie K. Wyki), którą cechuje ogromna żywotność i historyczna ekspansywność. Dobrych uzasadnień tej opinii dostarczają nie tylko historia literatury pięknej i twórczości artystycznej, lecz także historia filozofii i historia idei. Myśliciele epoki romantyzmu stworzyli światopoglądy, doktryny filozoficzne i ideologie, które szybko uwolniły się od genetycznego związku z umysłami swych twórców oraz warunkami swego powstania i – zawładnąwszy świadomością licznych generacji Polaków – zaczęły żyć nowym historycznym życiem. Różne ich nowe „wcielenia” dostrzec możemy we wszystkich poromantycznych okresach naszych dziejów i we wszystkich niemal dziedzinach naszego umysłowego życia, a ukazują się tam one zwykle w towarzystwie swych antagonistów – pozytywnym nawiązaniom do „tradycji romantycznej” towarzyszyły bowiem i towarzyszą jak cienie ciągła krytyka romantyzmu i wysiłek tworzenia „tradycji antyromantycznej”.
Romantyczne historiozofie (i cały romantyczny „historyzm”) wywarły ogromny wpływ na nasz sposób postrzegania i rozumienia dziejów, kształtując nie tylko nasze wizje przedromantycznej przeszłości (np. średniowiecza, czy baroku), lecz także czasów nowszych, w których odniesienie do romantyzmu stawało się nieraz konstytutywnym składnikiem samowiedzy jakiegoś twórczego pokolenia lub epoki (np. „neoromantyzm” polskiego modernizmu i Młodej Polski). Spektakularnego przykładu tego wpływu dostarcza dwutaktowa czy też „falowa” koncepcja dziejów polskiej kultury (sformułowana dobitnie przez J. Krzyżanowskiego), zgodnie z którą po epokach „romantycznych” (średniowiecze, barok, romantyzm „właściwy”, modernizm) następują – z dialektyczną „koniecznością” – epoki „klasyczne” (odrodzenie, oświecenie, pozytywizm, dwudziestolecie międzywojenne).
Romantyzm wytworzył jedną z najbardziej wpływowych ideologii – ideologię polskiego mesjanizmu, która nie tylko uobecniła i ożywiła w naszej świadomości dawną i starożytną tradycję myślenia mesjanistyczno-millenarystycznego, lecz także animowała różne „neomesjanizmy”, rozwijające się dobrze również w pozornie niesprzyjających ich rozwojowi warunkach (np. po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku).
Romantyzm zrodził różne („maksymalistyczne”, „spekulatywne”) style filozofowania i próby stworzenia oryginalnej, polskiej „filozofii narodowej” – jedne i drugie znajdowały niekiedy naśladowców. Stworzył też nowoczesną koncepcję narodu i nowoczesną ideologię narodową, wpływając w sposób decydujący na przyjmowane w Polsce postawy światopoglądowe i stanowiska polityczne.
„Romantyzmy polskie” – temat wiodący VII Seminarium Historyków Filozofii Polskiej – wyznacza rozległy obszar badań historycznych i rozważań. W granicach tego obszaru mieszczą się dobrze zarówno prace prowadzone przez historyków epok dawnych, jak i dziejów najnowszych – zarówno tych, którzy zajmują się tradycyjną historią filozofii, jak i tych, którzy parają się historią idei i ideologii.
Do udziału w Seminarium zachęcamy również i tych historyków polskiej filozoficznej myśli, których dziedzina badań wiąże się tylko pośrednio z zaproponowanym „tematem wiodącym”.
Zainteresowanych tematyką konferencji zapraszamy do zgłaszania tematów oraz jednostronicowych abstraktów wystąpień. Wystąpienia powinny być nie dłuższe niż dwudziestominutowe. Zgłoszenia powinny zawierać dane kontaktowe (formularz zgłoszeń załączono poniżej).
Abstrakty zakwalifikowanych wystąpień będą opublikowane w materiałach informacyjnych seminarium, a autorzy referatów wygłoszonych na konferencji zostaną zaproszeni do udziału w publikacji poseminaryjnej.
Zgłoszenia wraz z abstraktami prosimy przysyłać do dnia 31 maja 2014 roku pod adresem: