X Seminarium Historyków Filozofii Polskiej

Przejdź do treści


X Seminarium Historyków Filozofii Polskiej
 „Jakiej filozofii Polacy potrzebują? W setną rocznicę odzyskania niepodległości”.
 Warszawa, 20–21.09.2018 r.
 
 
Zakład Historii Filozofii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego zaprasza pracowników naukowych zajmujących się badaniem polskich tradycji filozoficznych oraz wszystkich zainteresowanych dziejami filozofii w Polsce do udziału w X Seminarium Historyków Filozofii Polskiej, dwudniowej konferencji naukowej, która odbędzie się w dniach 20 i 21 września 2018 roku na Uniwersytecie Warszawskim.
 
Rozważania prowadzone podczas dziesiątego, jubileuszowego Seminarium Historyków Filozofii Polskiej, które odbędzie się w setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości, będą skoncentrowane wokół pytania: „Jakiej filozofii Polacy potrzebują?”, sformułowanego przez Feliksa Jarońskiego w rozprawie wygłoszonej na publicznym posiedzeniu Akademii Krakowskiej 15 października 1810 roku. Do pytania tego często odnoszono się w późniejszej filozofii polskiej. Różniono się już w kwestii jego interpretacji – jedni byli zdania, że stawia ono przed Polakami zadanie wypracowania takiej filozofii, która byłaby wyjątkowa i różniłaby się od innych filozofii narodowych, a inni, mniej skłonni od uznawania narodowej specyfiki myśli filozoficznej, zastanawiali się przede wszystkim nad tym, jak nauczać filozofii w Polsce takiej, jaką była ona w ich czasach. Pytanie Jarońskiego było dyskutowane już w epoce romantyzmu – podczas gdy Józef Kremer wystąpił z jego zdecydowaną krytyką, autorzy tacy, jak zwłaszcza Bronisław Trentowski, formułowali projekt filozofii narodowej, który był próbą udzielenia pozytywnej odpowiedzi na wyzwanie stworzenia własnej filozofii. Później do grona krytyków Jarońskiego dołączyli na przykład Marian Massonius i Roman Ingarden, a do postawionego przez niego pytania pozytywnie nawiązywali między innymi przedstawiciele Szkoły Lwowsko-Warszawskiej, tacy jak Kazimierz Twardowski czy Jan Łukasiewicz. Pytanie Jarońskiego kieruje jednak nasz wzrok nie tylko wprzód, lecz także – wstecz. Jaroński najzwięźlej, najdobitniej i prawdopodobnie jako pierwszy sformułował problem, który nie był obcy wcześniejszym pokoleniom polskich filozofów, pytał on bowiem o związek filozofii z potrzebami określonej zbiorowości. Jego pytanie zbierało zatem różne zagadnienia rozważane we wcześniejszych epokach. Co więcej, łączy ono nie tylko różne okresy filozofii polskiej, lecz także różne dziedziny refleksji filozoficznej, może bowiem stanowić punkt wyjścia zarówno do rozważań z zakresu filozofii teoretycznej, w tym nawet metafizyki, jak i – filozofii praktycznej.
 
Seminaria Historyków Filozofii Polskiej mają już wieloletnią tradycję. Zapoczątkowane w 2006 roku, odbywają się we wrześniu każdego roku oprócz tych lat, w których jest organizowany Polski Zjazd Filozoficzny, podczas którego obraduje Sekcja Filozofii Polskiej. Tegoroczne, dziesiąte Seminarium chcemy połączyć z obchodami setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Ta ważna dla polskiego społeczeństwa rocznica pozwala na zadanie pytania nie tylko o przeszłość, lecz także o teraźniejszość i przyszłość filozofii w Polsce. Głównym celem Seminariów Historyków Filozofii Polskiej jest prezentacja stanu badań nad polskimi tradycjami filozoficznymi. Stanowią one okazję do dyskusji i wymiany opinii między filozofami studiującymi dzieje rodzimej filozofii. Do udziału w Seminarium zapraszamy wszystkich badaczy, którzy studiują dzieje polskiej filozofii, bez względu zarówno na zakres czasowy ich zainteresowań, jak i szczegółowe problemy, które rozważają w swoich badaniach. Wierzymy, że pytanie o to, jakiej filozofii Polacy potrzebują, pozwoli na połączenie różnych obszarów tematycznych.
 
Zainteresowanych uczestnictwem w konferencji zapraszamy do zgłaszania tematów oraz jednostronicowych abstraktów wystąpień. Zgłoszenia wraz z abstraktami (zawierające także podstawowe dane kontaktowe oraz afiliację) można wysyłać do 31 maja 2018 roku pod adresem: Udział w Seminarium jest bezpłatny. Organizatorzy oferują pomoc w znalezieniu noclegu (uczestnicy Seminarium zostaną zakwaterowani w hotelu Hera). Zachęcamy także do zapoznania się z informacjami o konferencji, które znajdują się na stronie: www.filozofiapolska.pl.




Program obrad plenarnych
 
 
20.09.2018 roku (czwartek)

11:00–13:00 – otwarcie konferencji i I sesja plenarna (prowadzenie: dr hab. Wawrzyniec Rymkiewicz)
11:00–11:05 – otwarcie obrad
11:05–11:30 – prof. UW dr hab. Stanisław Pieróg (Uniwersytet Warszawski), „Nowy humanizm” i jego echa w polskiej myśli filozoficznej pierwszej połowy XX wieku
11:30–11:55 – ks. prof. dr hab. Stanisław Janeczek (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II), Między filozofią klasyczną a filozofią chrześcijańską
11:55–12:20 – prof. UAM dr hab. Andrzej Wawrzynowicz (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Metafilozoficzny kontekst badań nad historią filozofii polskiej
12:20–12:45 – dr Bohdan Urbankowski, Czy filozofia polska może wybić się na niepodległość?
12:45–13:00 – dyskusja

13:00–13:30 – przerwa kawowa

13:30–15:00 – II sesja plenarna (prowadzenie: prof. UW dr hab. Stanisław Pieróg)
13:30–13:55 – dr hab. Wawrzyniec Rymkiewicz (Uniwersytet Warszawski), Nowa Polska Stanisława Szukalskiego
13:55–14:20 – prof. AMW dr hab. Jerzy Kojkoł (Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni), Oblicza filozofii polskiej. Krytycyzm, praktycyzm, aktywizm i elitarystyczny egalitaryzm
14:20–14:45 – prof. dr hab. Jan Skoczyński (Uniwersytet Jagielloński), Casus Feliksa Konecznego. Przyczynek do polskiego antysemityzmu
14:45–15:00 – dyskusja

15:00–16:30 – przerwa obiadowa

21.09.2018 roku (piątek)

11:30–14:00 – III sesja plenarna i zakończenie konferencji (prowadzenie: dr hab. Wawrzyniec Rymkiewicz)
11:30–12:15 – prezentacja publikacji Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Fundacji Augusta hr. Cieszkowskiego związanych z historią filozofii polskiej
12:15–13:45 – debata „Polska pomiędzy Północą a Południem. Czy możemy powrócić do naszego dawnego położenia duchowego?” z udziałem dr. hab. Wawrzyńca Rymkiewicza, prof. dr. hab. Andrzeja Waśki i dr. hab. Marka A. Cichockiego.
13:45–14:00 – zakończenie obrad



Program obrad sekcyjnych
 

20.09.2018 roku (czwartek)
16:30–18:30 – obrady w sekcjach

Sekcja I: Wokół polskiej filozofii narodowej (prowadzenie: prof. UAM dr hab. Andrzej Wawrzynowicz)
  1. prof. UWM dr hab. Ewa Starzyńska-Kościuszko (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie), Bronisław Ferdynand Trentowski o „wyjarzmieniu Ojczyzny”
  2. ks. dr Rafał Charzyński (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II), Antropoteistyczne podstawy pedagogiki narodowej Trentowskiego
  3. dr Paweł Rojek (Uniwersytet Jagielloński), Zbawienie i wyzwolenie. Mesjanizm Augusta Cieszkowskiego w perspektywie teologii Yvesa Congara
  4. prof. UJD dr hab. Wiesława Sajdek (Uniwersytet im. Jana Długosza w Częstochowie), Rola i miejsce nauk ścisłych w filozofii Augusta Cieszkowskiego

Sekcja II: Zagadnienia nauki i prawa w filozofii polskiej (prowadzenie: dr hab. Piotr Bartula)
  1. dr hab. Steffen Huber (Uniwersytet Jagielloński), Pojęciowość Arystotelesowskiej nauki o substancji w przekładach Kazimierza Leśniaka i Tadeusza Żeleźnika: uwagi interpretacyjne
  2. prof. UZ dr hab. Tomasz Mróz (Uniwersytet Zielonogórski), Platon jako demokrata. Eugeniusza Jarry interpretacja filozofii politycznej Platona u progu polskiej niepodległości
  3. dr Sabina Prejsnar-Szatyńska (Sąd Rejonowy dla Krakowa Podgórza), Filozofia człowieka w nauce prawa karnego na Uniwersytecie Jagiellońskim – Edmund Krzymuski, Józef Rosenblatt
  4. mgr Anna Smywińska-Pohl (Uniwersytet Jagielloński), Wkład polskich filozofów pochodzenia żydowskiego w rozwój nauki

Sekcja III: Wokół polskiej filozofii analitycznej (prowadzenie: dr hab. Jacek Breczko)
  1. dr hab. Mariusz Grygianiec (Uniwersytet Warszawski), O aktualności metafilozofii Szkoły Lwowsko-Warszawskiej
  2. dr Piotr Surma, Koncepcja filozofii narodowej w Szkole Lwowsko-Warszawskiej
  3. dr Maciej Dombrowski (Uniwersytet Wrocławski), Jak uprawiać ontologię w kontekście nauki? Na marginesie trzech rodzimych propozycji
  4. ks. mgr Vladyslav Zhuravskyy (Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II), Ontologiczne i metodologiczne podstawy wyjaśnienia istoty życia organicznego w ujęciu Bohdana Rutkiewicza

Sekcja IV: Wokół filozofii, czynu i narodu (prowadzenie: prof. dr hab. Jan Skoczyński)
  1. prof. UAM dr hab. Artur Jocz (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Filozoficzne dążenia literatury polskiej. Czy metafizyka może stać się fundamentem programu przebudowy społecznej?
  2. mgr Daria Chibner (Uniwersytet Warszawski), Próba przebudowy narodowego charakteru w polskiej myśli filozoficznej II połowy XIX wieku – czy coś się ostało z przeszłych połajanek?
  3. dr hab. Grażyna Szumera (Uniwersytet Śląski w Katowicach), Naród i jego dzieje w twórczości Ignacego Chrzanowskiego
  4. mgr Jan Antoni Filcek (Uniwersytet Warszawski), Między tragedią a czynem

19:00 – kolacja (Pałac Kazimierzowski, kawiarnia uniwersytecka)




Program obrad sekcyjnych
  
 
21.09.2018 roku (piątek)
9:00–11:00 – obrady w sekcjach

Sekcja I: Myśl polskiego romantyzmu i jej recepcja (prowadzenie: prof. UWM dr hab. Ewa Starzyńska-Kościuszko)
  1. mgr Tomasz Herbich (Uniwersytet Warszawski), Lud, słowo i czyn. Adama Mickiewicza projekt nowego myślenia
  2. prof. dr hab. Lucyna Wiśniewska–Rutkowska (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach), Obraz Francji w pismach Henryka Kamieńskiego
  3. mgr Tomasz Łukasz Stanowski (Uniwersytet Jagielloński), Rzeczy kilka o krajostanie gdzie wszelkie stopnie realne i idealne. Praktyczne znaczenie metafizyki dla myślicieli polskich okresu romantyzmu
  4. mgr Jerzy Ziemacki (Uniwersytet Warszawski), Wincenty Lutosławski - ostatni polski mesjanista

Sekcja II: Wokół problemów filozofii XX wieku (prowadzenie: prof. UAM dr hab. Artur Jocz)
  1. mgr Paweł Rzewuski (Uniwersytet Warszawski), Filozofia Romana Dmowskiego
  2. dr Ewa Kochan (Uniwersytet Szczeciński), Jakiej filozofii potrzebują dzisiaj Polacy? Pomiędzy inteligenckim marzeniem a rzeczywistością społeczną
  3. dr Piotr Ziemski (Uniwersytet Warszawski), Ideologiczne spory o pozytywizm w dobie PRL-u (Łubnicki, Skarga, Kołakowski)
  4. dr Magdalena Mruszczyk (Uniwersytet Śląski w Katowicach), Wyobraźnia rodzi wolność. Rozważania w kanwie koncepcji fenomenologii życia Anny Teresy Tymienieckiej

Sekcja III: Jakiej filozofii Polacy dzisiaj potrzebują? (prowadzenie: ks. prof. dr hab. Stanisław Janeczek)
  1. dr Piotr Iwański, „Jakiej filozofii Polacy potrzebują?” A czy potrzebują? Jakiejkolwiek?
  2. ks. prof. UKSW dr hab. Jacek Grzybowski (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie), Czy polska edukacja potrzebuje obowiązkowej filozofii w szkole?
  3. dr hab. Jacek Breczko (Uniwersytet Medyczny w Białymstoku), Powrót epikureizmu (filozofia pogodnego końca historii i jej przezwyciężenie)
  4. dr hab. Piotr Bartula (Uniwersytet Jagielloński), Mowa niepodległościowa profesora Hic et nunc

11:00–11:30 – przerwa kawowa



Korespondencję
do organizatorów

X Seminarium
Historyków Filozofii Polskiej

należy wysyłać pod adresem:

Zakład Historii Filozofii Polskiej
Instytut Filozofii
Uniwersytet Warszawski
Krakowskie Przedmieście 3, pok. 210
00-927 Warszawa

lub adresem elektronicznym:





Wykonanie i hosting serwisu:
Fundacja Historii Filozofii Polskiej
Wróć do spisu treści